“Respect is er niet alleen voor de sterkste, maar juist ook voor de zwakkere”. Dat zegt Bas Koppers, een van de auteurs van het lessenpakket Respect 2give=2get.

“Respect is er niet alleen voor de sterkste, maar juist ook voor de zwakkere”. Dat zegt Bas Koppers, een van de auteurs van het lessenpakket Respect 2give=2get dat Empowerment vandaag presenteert.
straatcultuur op school

“Uit het onderzoek onder jongeren van de Onderwijsinspectie blijkt dat jongeren nogal tweeslachtig staan ten opzichte van het begrip respect”, zegt Koppers. “Dat merken we vooral op vmbo scholen waar de straatcultuur de norm is. In de straatcultuur geldt het recht van de sterkste. Hoe meer macho je bent, hoe meer respect je afdwingt. Wie zwak overkomt, kan het wel vergeten. Op zijn minst valt je buiten de groep, en op zijn ergst kan je pesten en geweld verwachten. Vooral als je niet macho of hetero genoeg overkomt. Dat blijkt ook uit de onderzoeken die Laurens Buijs (Universiteit van Amsterdam) en Hanneke Felten (MOVISIE) onlangs deden.
Empowerment vond het nodig om een meer effectieve methode te ontwikkelen om dit soort processen tegen te gaan. Aan de ene kant moet aangesloten worden op de behoefte van jongeren aan respect en erkenning van diversiteit, aan de andere kant is het nodig dat ze geen uitzondering meer gaan maken voor homoseksualiteit of voor jongens en meisjes die niet typisch macho of meisjesachtig zijn.”
respect en identiteit

“In de lessenserie staan de begrippen respect, identiteit, vooroordelen en groepsnormen centraal. We beginnen met een bespreking van wat respect is. Al snel kom je tot de conclusie dat iedereen zichzelf wil zijn er daarvoor niet veroordeeld wil worden. Maar je kunt niet verwachten dat anderen je respect gaan geven als je die anderen vervolgens veroordeelt. Dus: respect krijgen gaat samen met respect geven. Dat begrijpen jongeren.
Vervolgens gaan we in op identiteit. Voor welke aspecten van je identiteit wil je dan respect? Identiteit is niet één ding, maar bestaat uit facetten: je bent voetballer, balletdanser, Marokkaan, je houdt van pasta of van hardcore rock. Als je alleen aangesproken wordt op één facet is dat vervelend. En als mensen dat doen terwijl ze niks van je weten is het een vooroordeel. Op dit moment komt homo-identiteit aan de orde. Ook dat is maar een facet wat soms meer en soms minder belangrijk voor je is. En vaak reden voor nogal domme vooroordelen.
Als de jongeren ook dit begrijpen, bespreken we hoe groepsdruk werkt. Als de groep vooroordelen heeft over jouw identiteit, behandelen ze je niet met respect. Dat wil de meerderheid niet, maar het is lastig om een negatieve sfeer in de groep te doorbreken. Er zijn vaak pestkoppen of machos die denken dat ze meer respect krijgen als ze anderen voor paal zetten. In verschillende oefeningen wordt bekeken en geoefend hoe je dit kunt doorbreken.”
uitgetest

De lessenserie bestaat uit een korte expliciete versie en een langere impliciete versie. Op sommige vmbo’s en praktijkscholen is homoseksualiteit zo onbespreekbaar dat docenten wordt aangeraden de langere versie van 2 à 3 uur te gebruiken, waarin homoseksualiteit halverwege als één van de aspecten aan de orde komt. Op andere scholen kan je homoseksualiteit meteen benoemen.
Koppers: Beide versies zijn door ons en anderen uitgetest. De langere versie is gebaseerd op een methode die enkele jaren geleden door het COC Leiden is ontwikkeld. Het was allang een wens van Empowerment om een soortgelijke methode ook beschikbaar te stellen aan docenten. Het zou geweldig zijn als docenten iets bruikbaars in handen krijgen om homoseksualiteit in vmbo’s en praktijkscholen aan de orde te stellen.
Peter Dankmeijer, directeur van Empowerment, voegt hieraan toe: “We zijn er nog niet. We willen nu graag wetenschappelijk gaan testen of de methode werkt en wat er nog beter kan. Voorlichting over homoseksualiteit blijft al veel te lang op een amateuristisch niveau hangen. Iedereen heeft goede bedoelingen, maar het moet echt beter!”
Downloaden

Het lessenpakket is gratis te downloaden van de www.empower-ls.com website.
Empowerment biedt aan docenten ook een training “Omgaan met taboes” en een reader met achtergrondartikelen over hoe discriminatie werkt op school en hoe men kan omgaan met heftige vooroordelen en emoties.
Gepost op 13 mei 2009 om 17u58